Uważa się, że poposiłkowe wyrzuty glukozy i insuliny są wczesnymi oznakami rozwoju cukrzycy oraz są silniej związane z poziomem hemoglobiny glikowanej (HbA1c), który odgrywa istotną rolę w monitorowaniu kontroli glikemii u pacjentów z cukrzycą, niż stężenie glukozy w osoczu na czczo. Warto również podkreślić, że poposiłkowy poziom glukozy we krwi został uznany za niezależny czynnik ryzyka chorób układu sercowo-naczyniowego, dlatego jego bieżąca kontrola może być ważnym celem terapeutycznym w zapobieganiu cukrzycy i chorobom układu krążenia.
Hiperglikemia wiąże się ze zwiększonym ryzykiem miażdżycy tętnic wskutek upośledzenia funkcji śródbłonka naczyniowego, nasilenia procesu tworzenia się skrzepu i zintensyfikowania stresu oksydacyjnego u pacjentów z cukrzycą typu 2, osób z zaburzoną tolerancją glukozy, a nawet u osób z prawidłową tolerancją glukozy. Często wśród pacjentów z cukrzycą zdarza się, że trudno jednak jest kontrolować poposiłkowe stężenia glukozy u osób wyłącznie poprzez właściwe spożycie kalorii, regularne spożywanie posiłków oraz przestrzeganie na ogół zdrowego i zrównoważonego sposobu odżywiania, stąd pomocne mogą okazać się dodatkowe i zarazem w niektórych przypadkach innowacyjne oraz jednocześnie proste w zastosowaniu strategie żywieniowe mające na celu odpowiednią kontrolę glikemii poposiłkowej.
Jak się okazuje, jednym z dość wnikliwie badanych w ostatnich latach rozwiązań dietetycznych zarówno u osób z cukrzycą, jak i tych będących w stanie przedcukrzycowym jest znaczenie kolejności spożycia makroskładników podczas posiłku, czy też umiejętnego przesunięcia konsumpcji niektórych pokarmów w ramach typowych posiłków zaledwie o klika, bądź kilkanaście minut oraz ich wpływ na poposiłkową odpowiedź glikemiczną i insulinową. W badaniu przeprowadzonym przez japońskich naukowców w którym udział wzięli pacjenci z cukrzycą typu 2 wykazano, że spożycie w pierwszej kolejności warzyw (sałatka z pomidorów i kapusty z dodatkiem dressingu z oliwą z oliwek) przed węglowodanami (150 g ryżu białego) w trakcie posiłku wiązało się ze znacznym obniżeniem poposiłkowego stężenia glukozy i insuliny w porównaniu do konsumpcji składników posiłku w odwrotnej kolejności. Z kolei w badaniu pilotażowym autorstwa Shukla i wsp. z udziałem 11 pacjentów z cukrzycą typu 2, leczonych na co dzień metforminą odnotowano, że konsumpcja białka i warzyw przed węglowodanami przyczyniała się do niższych poposiłkowych stężeń glukozy i insuliny przez 120 minut, w porównaniu do jedzenia tych samych pokarmów w odwrotnej kolejności.
W kolejnej pracy zespołu badawczego pod kierunkiem tej autorki, ponownie z udziałem osób z cukrzycą typu 2, leczonych metforminą ze stwierdzoną jednocześnie nadwagą lub otyłością zaobserwowano wyraźną poprawę odpowiedzi glikemicznej i insulinowej, gdy produkty żywnościowe zawierające w głównej mierze węglowodany, tj. ciabatta pszenna (90 g) i sok pomarańczowy (120 g) były spożywane na koniec posiłku, zamiast na początku. W drugiej połowie ubiegłego roku po raz kolejny ta sama grupa badawcza opublikowała rezultaty nowego badania, które uwzględniło tym razem wyłącznie osoby w stanie przedcukrzycowym u których stwierdzono istotnie mniejszą odpowiedź glikemiczną i insulinową, gdy konsumpcja pokarmów zawierających białka (100 g grillowanej piersi z kurczaka bez skóry) wraz z warzywami i dodatkami (sałata, pomidor, słodka papryka, czerwona kapusta, ocet balsamiczny i oliwa z oliwek, zioła, przyprawy) była w pierwszej kolejności oraz w sytuacji gdy warzywa i dodatki zostały spożyte jako pierwsze na początku posiłku w porównaniu do sytuacji, gdy produkty węglowodanowe (ciabatta pszenna, 90 g) były spożywane w pierwszej kolejności. Warto podkreślić, że w ubiegłym roku ukazała się również praca japońskich naukowców, która została przeprowadzona z udziałem młodych, zdrowych osób u których również wykazano istotne obniżenie odpowiedzi glikemicznej i insulinowej po 30 minutach od spożycia posiłku w wyniku prostej manipulacji w trakcie posiłku polegającej na konsumpcji produktów zawierających głównie węglowodany, tj. gotowany ryż – 150 g, duszona dynia – 45 g i pomarańcza – 75 g na końcu posiłku, zamiast na jego początku.
Przeczytaj cały artykuł z uwzględnionym piśmiennictwem na blogu Muscle Zone
Źródło fotografii - blog Muscle Zone
