W dzisiejszych czasach termin probiotyki, określający żywe mikroorganizmy, które kiedy podawane są w odpowiednich ilościach mają korzystny wpływ na zdrowie gospodarza, coraz częściej pojawia się także w odniesieniu do żywienia i suplementacji diety sportowców. Obserwuje się obecnie szereg potencjalnych możliwości skutecznego wykorzystania probiotyków u sportowców, szczególnie w przypadku często nawracających infekcji górnych dróg oddechowych, bądź dolegliwości żołądkowo-jelitowych, powszechnie występujących u zawodników dyscyplin wytrzymałościowych, takich jak chociażby triathlon, kolarstwo szosowe, czy biegi długodystansowe.

Zdarza się, że zawodnicy biorący udział w długotrwałych, wyczerpujących wydarzeniach sportowych, zgłaszają objawy takie jak nudności, wzdęcia, gazy, skurcze, bóle brzucha, biegunkę, a nawet biegunkę z obecnością krwi w kale, czy wymioty. Z całą pewnością, optymalne funkcjonowanie przewodu pokarmowego jest bardzo istotne dla prawidłowego ukończenia zaplanowanej jednostki treningowej, bądź startu w zawodach i osiągnięcia tym samym oczekiwanych przez sportowca rezultatów, jak również jest ważne dla regulacji procesu adaptacji związanego z podejmowaną regularnie przez zawodnika aktywnością fizyczną.

Większość mikroorganizmów znajduje się w jelitach i coraz więcej dowodów wskazuje, że mikrobiota jelitowa odgrywa kluczową rolę w dojrzewaniu układu odpornościowego, a co za tym idzie zapewnia ochronę organizmu przed niektórymi czynnikami zakaźnymi, przez co ma duży wpływ na ludzką fizjologię. W ostatnich latach zastosowania kliniczne wybranych szczepów probiotycznych rozszerzyły się znacznie bardziej poza tradycyjne dotychczas profilaktyczne wsparcie mikrobioty jelitowej w trakcie leczenia antybiotykami i obejmują one w chwili obecnej również udokumentowane korzyści w rozmaitych schorzeniach przewodu pokarmowego, chorobach alergicznych, chorobach układu oddechowego, czy otyłości.

Przeprowadzono dotychczas liczne badania z udziałem sportowców w celu oceny skuteczności suplementacji probiotykami, biorąc pod uwagę następujące ich przeznaczenie:
a) zapobieganie lub łagodzenie występujących dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego podczas wykonywanych ćwiczeń,
b) złagodzenie symptomów i obniżenie częstotliwości incydentów infekcji górnych dróg oddechowych,
c) poprawa wyników w zakresie wydolności fizycznej organizmu.

Pyne i wsp. w swojej pracy przeglądowej doszli do wniosku, że sportowcy podatni na dolegliwości żołądkowo-jelitowe lub podróżujący do regionów, w których wystąpienie tego typu zaburzeń ze strony przewodu pokarmowego jest dużo bardziej prawdopodobne, mogą odnieść umiarkowaną korzyść wynikającą z zastosowania m.in. takich szczepów probiotycznych jak Lactobacillus rhamnosus, czy Lactobacillus fermentum, lecz co ważne suplementacja powinna rozpocząć się już znacznie wcześniej przed wydarzeniem sportowym. Co więcej, Ci sami autorzy zaobserwowali w swojej pracy przeglądowej, że w 10 z 13 objętych analizą badań odnotowano korzystne zmiany w markerach immunologicznych i stanu zapalnego, a w 6 z 7 badań dotyczących zgłaszanych przez uczestników incydentów infekcji górnych dróg oddechowych, stwierdzono zmniejszenie częstości ich występowania, czasu trwania i nasilenia symptomów wskutek suplementacji określonych szczepów probiotycznych.

Zbieżne wyniki w tym zakresie uzyskano także w opublikowanej cztery lata temu metaanalizie, która obejmowała zarówno dane pochodzące z ogólnej populacji, jak i randomizowane kontrolowane badania z udziałem sportowców, w której wykazano że przyjmowanie probiotyków może korzystnie wpływać na zmniejszenie szansy wystąpienia epizodu infekcji górnych dróg oddechowych, w szczególności dotyczyło to szczepów bakterii z rodzaju Lactobacillus oraz Bifidobacterium. Należy podkreślić, że różne preparaty zawierające określone kombinacje wybranych szczepów bakterii probiotycznych, które zastosowane zostały w dotychczas opublikowanych badaniach z udziałem osób aktywnych fizycznie są zbyt liczne, aby je wszystkie wymienić, dlatego uznaje się, że istnieje wiele probiotyków, które mogą zmniejszyć negatywny wpływ infekcji górnych dróg oddechowych na wydajność ćwiczeń, czy rywalizacji w zawodach sportowych. Ponadto, niewątpliwie konieczne są dalsze badania, aby ustalić, czy wybrane szczepy probiotyczne rzeczywiście mogą poprawiać wydolność fizyczną organizmu, ponieważ istnieją w tej chwili jedynie ograniczone dane sugerujące, że obniżenie przepuszczalności bariery jelitowej może przyczyniać się do dłuższego czasu biegu bez poczucia zmęczenia podczas ćwiczeń w wysokiej temperaturze powietrza.

Przeczytaj cały artykuł z uwzględnionym piśmiennictwem na blogu Muscle Zone

Źródło fotografii - blog Muscle Zone